अमेरिकेत बिटकॉइनमधील एक्सचेंज ट्रेडेड फंड (ईटीएफ) मंजूर झाले आहेत. पण, भारत सरकारचा मूड पूर्णपणे वेगळा आहे. परदेशातून चालणाऱ्या क्रिप्टो एक्सचेंजेसवर सरकारने अखेर कठोर कारवाई केली. आता Binance, Kucoin आणि OKX सारख्या क्रिप्टो प्लॅटफॉर्मच्या वेबसाइट्सवर भारतात बंदी घालण्यात आली आहे. सरकारचा आरोप आहे की हे क्रिप्टो प्लॅटफॉर्म मनी लॉन्ड्रिंगच्या कायद्यांचे पालन न करता भारतात कार्यरत आहेत. यामुळे भारत सरकारला दरवर्षी अंदाजे 3000 कोटी रुपयांचे नुकसान होत आहे. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाचे (आरबीआय) गव्हर्नर शक्तिकांत दास यांनी गुरुवारीच अशी कारवाई करण्याचे संकेत दिले होते.
क्रिप्टो मॅनिया सहन करू शकणार नाही – शक्तीकांता दास
आरबीआयचे गव्हर्नर शक्तिकांत दास म्हणाले होते की, क्रिप्टोबाबत केंद्रीय बँकेच्या दृष्टिकोनात कोणताही बदल झालेला नाही. क्रिप्टोकरन्सीबाबत कुठे आणि काय केले जात आहे. याचा आपल्याला काही अर्थ नाही. जर लोक क्रिप्टोच्या मागे गेले तर त्यांना जोखमीचा सामना करावा लागेल. ट्युलिप मॅनियाचे उदाहरण देताना राज्यपाल शक्तीकांत दास म्हणाले की, मला वाटत नाही की जग आणि उदयोन्मुख बाजारपेठ क्रिप्टो मॅनिया सहन करू शकणार नाहीत. खरं तर, 17 व्या शतकात डच ट्यूलिपच्या किमतींमध्ये प्रचंड वाढ झाली होती. हे इतिहासातील सर्वात वाईट किंमती चढउतार म्हणून लक्षात ठेवले जाते. तथापि, तो ब्लॉकचेन तंत्रज्ञानाबद्दल सकारात्मक राहिला. क्रिप्टो चलन या तंत्रज्ञानावर काम करते.
वित्त मंत्रालयाने डिसेंबर 2023 मध्ये नोटीस पाठवली होती
इकॉनॉमिक टाईम्सच्या रिपोर्टनुसार, डिसेंबर 2023 मध्ये वित्त मंत्रालयाच्या फायनान्शियल इंटेलिजेंस युनिट (FIU) ने या प्लॅटफॉर्मना नोटीस जारी केली होती. याशिवाय माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयालाही त्यांचे URL ब्लॉक करण्यास सांगितले होते. Binance, KuCoin आणि OKEx व्यतिरिक्त, वित्त मंत्रालयाने Huobi, Kraken, Gate.io, Bittrex, Bitstamp, MEXC Global आणि Bitfinex यांना देखील मान्यता दिली आहे. कारवाईही केली आहे. Apple App Store वरून हे क्रिप्टो प्लॅटफॉर्म आधीच काढून टाकण्यात आले आहेत. लवकरच त्यांच्या Android आवृत्त्या देखील काम करणे थांबवतील.
वेबसाइट आणि ॲपने काम करणे थांबवले
Binance ने सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म X वर सांगितले की, आमची वेबसाइट आणि अॅप भारतात काम करत नाहीत. मात्र, कंपनीने गुंतवणूकदारांना त्यांचे पैसे सुरक्षित असल्याची ग्वाही दिली आहे. भारताच्या कायद्यांचे पालन करण्यास ते वचनबद्ध असल्याचे बिनन्स यांनी म्हटले आहे. तसेच, आम्ही उद्योगाच्या विकासासाठी नियामकांच्या सतत संपर्कात आहोत.
सरकारच्या तिजोरीला दरवर्षी 3000 कोटी रुपयांचे नुकसान
भारतीय क्रिप्टो एक्सचेंज मुड्रेक्सचे सीईओ एडुल पटेल म्हणाले की, FIU कडून नोटीस मिळाल्यानंतर आम्ही गुंतवणूकदारांना त्यांचे निधी हस्तांतरित करण्याचा सल्ला दिला होता. Esya सेंटरच्या संशोधनानुसार, जागतिक क्रिप्टो एक्सचेंजेसमुळे सरकारी तिजोरीला दरवर्षी सुमारे 3000 कोटी रुपयांचा कर तोटा होतो कारण त्यांची भारतात कोणतीही नोंदणीकृत कंपनी नाही.
