भारतीय कुटुंबांना छोटी बचत करून भविष्यासाठी पैसे वाचवण्याची खूप चांगली सवय आहे. या छोट्या बचतीला पाठिंबा देण्यासाठी बँका आणि पोस्ट ऑफिस एक लोकप्रिय योजना आवर्ती ठेव (RD) चालवतात. ऑक्टोबर-डिसेंबर तिमाहीत पोस्ट ऑफिसने आरडीवरील व्याजदर 6.7 टक्क्यांपर्यंत वाढवला आहे. बँकेत किंवा पोस्ट ऑफिसमध्ये तुमचे पैसे कुठे गुंतवणे तुमच्यासाठी अधिक चांगले आहे आणि यापैकी कोणते ठिकाण अधिक चांगले व्याज आणि सुविधा देऊ शकते याबद्दल तुम्हाला माहिती मिळू शकते.
आवर्ती ठेव म्हणजे काय?
आरडी ही एक प्रकारची पद्धतशीर बचत योजना आहे, जिथे तुम्ही दरमहा बचत करता आणि काही वर्षे तुमचे पैसे जमा करत राहता. आरडीचा निर्धारित कालावधी पूर्ण झाल्यानंतर तुम्हाला हे पैसे व्याजासह जमा होतात. त्यामुळे ही योजना मध्यमवर्गीय कुटुंबांमध्ये खूप पसंत केली जाते.
बँक आणि पोस्ट ऑफिसचे आरडी कसे वेगळे आहेत?
बँक आणि पोस्ट ऑफिसच्या आरडीमधील सर्वात मोठा फरक म्हणजे कालावधी. बँका तुम्हाला 6 महिने ते पाच वर्षांचा कार्यकाळ निवडण्याची ऑफर देतात, तर पोस्ट ऑफिसकडे फक्त पाच वर्षांसाठी RD आहे.
व्याजदरात काय फरक आहे?
जर आपण आरडीवरील व्याजदरांवर नजर टाकली तर फक्त काही खाजगी बँका पोस्ट ऑफिसच्या पुढे आहेत. बहुतेक बँका पोस्ट ऑफिसपेक्षा आरडीवर कमी व्याज देतात. फक्त एचडीएफसी बँक, आयसीआयसीआय बँक, अॅक्सिस बँक, कॅनरा बँक आणि बँक ऑफ बडोदा (बीओबी) जास्त व्याज देत आहेत. त्यांचे व्याजदर 6.75 टक्के ते 7 टक्के पर्यंत आहेत.
आरडी खाते कोण उघडू शकते
आरडी खाते उघडण्यासाठी तुम्ही भारताचे नागरिक असणे आवश्यक आहे. तुमचे वय 10 वर्षांपेक्षा कमी असले तरीही हे खाते तुमच्या पालकाकडे उघडता येते. आरडी हे संयुक्त खाते म्हणूनही उघडता येते.
किती पैशांनी तुम्ही गुंतवणूक सुरू करू शकता?
तुम्ही हे खाते पोस्ट ऑफिसमध्ये दरमहा किमान १०० रुपये देऊन उघडू शकता. जास्तीत जास्त तुम्ही कितीही पैसे ठेवू शकता. आरडी खात्याला भारत सरकारचा पाठिंबा असल्याने या योजनेत कोणताही धोका नाही.
बँकांच्या वेगवेगळ्या योजना आहेत
तथापि, बँकेची आरडी योजना पोस्ट ऑफिसपेक्षा वेगळी आहे. यामध्ये तुम्ही 100 रुपये प्रति महिना घेऊन सुरुवात करू शकता. परंतु, लक्षात ठेवण्यासारखी गोष्ट अशी आहे की तुमची एकूण ठेव आणि त्यावरचे व्याज 5 लाखांपेक्षा जास्त नसावे. ठेव विमा कार्यक्रमांतर्गत फक्त 5 लाख रुपयांपर्यंतची रक्कम कव्हर केली जाते.
वेळ संपण्यापूर्वी पैसे कसे काढायचे
तीन वर्षे पूर्ण झाल्यानंतरच तुम्ही पोस्ट ऑफिसमधील आरडी खाते बंद करू शकता. तथापि, अशा परिस्थितीत, तुम्हाला बचत खात्यावर फक्त व्याज मिळेल. याशिवाय, तुम्ही आरडी खात्यावर कर्ज देखील घेऊ शकता, ज्यावर 2% अधिक व्याज देऊन रक्कम हप्त्यांमध्ये परत केली जाऊ शकते. बहुतेक बँकांमध्ये लॉक-इन कालावधी नसल्यामुळे, वेळेपूर्वी पैसे काढणे खूप सोपे आहे. मात्र, तुम्हाला दंड भरावा लागू शकतो.
RD वर आयकर
तुम्हाला आरडी खात्यावर कर लाभ मिळत नाहीत. याशिवाय मॅच्युरिटीवर मिळणारे व्याज उत्पन्न मानले जाते, त्यामुळे तुम्हाला टीडीएस भरावा लागेल.
पैसे, बँक किंवा पोस्ट ऑफिस कुठे गुंतवणे चांगले आहे?
तुमचे आरडी खाते बँक आणि पोस्ट ऑफिसमध्ये सुरक्षित आहे. तथापि, बँकांच्या तुलनेत, पोस्ट ऑफिस तुम्हाला तुमचे पैसे सुरक्षित असल्याची अधिक हमी देते. पण खाते बंद करण्याचे साधे नियम पाहिले तर बँका जिंकतात. त्यामुळे तुमच्या गरजा लक्षात घेऊन तुम्ही निर्णय घेऊ शकता.
दिल्लीच्या ‘विषारी हवेचा’ हृदयावरही होतोय परिणाम, जाणून घ्या कसा वाढतोय हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यूचा धोका