[ad_1]
देशातील करोडो क्रेडिट कार्डधारकांना रिझर्व्ह बँकेने एक अद्भुत भेट दिली आहे. आता क्रेडिट कार्ड वापरकर्ते कार्ड खरेदी करताना त्यांच्या आवडीचे कार्ड नेटवर्क निवडू शकतील. सेंट्रल बँकेने यापूर्वीही याबाबत माहिती दिली होती. आता रिझर्व्ह बँकेने आज बुधवारी निर्देश जारी केले आहेत.
त्यांना नवीन नियमांचा फायदा होणार आहे
RBI ने पेमेंट अँड सेटलमेंट सिस्टम्स ऍक्ट 2007 अंतर्गत ही सूचना जारी केली आहे. सेंट्रल बँकेचे म्हणणे आहे की कार्ड जारी करणाऱ्या बँका यापुढे ग्राहकांवर त्यांच्या इच्छेनुसार क्रेडिट कार्ड नेटवर्क लादू शकत नाहीत. त्यांना क्रेडिट कार्ड वापरकर्त्यांना नेटवर्क निवडण्याचा पर्याय द्यावा लागेल. रिझर्व्ह बँकेच्या या सूचनेचा क्रेडिट कार्ड वापरकर्त्यांना तसेच देशांतर्गत कार्ड नेटवर्क RuPay ला फायदा होणार आहे. याचे कारण असे होते की जारीकर्त्याद्वारे क्रेडिट कार्ड वापरकर्त्यांना प्रदान करण्यात आले होते. क्रेडिट कार्ड नेटवर्क काय असेल हे ठरवण्याचा पर्याय किंवा अधिकार ग्राहकांकडे नव्हता. याचा उल्लेखही रिझर्व्ह बँकेने निर्देशांमध्ये केला आहे. कार्ड नेटवर्क आणि कार्ड जारी करणाऱ्या म्हणजेच बँका आपापसात करार करून ग्राहकांचे पर्याय मर्यादित करत असल्याचे त्यांनी म्हटले आहे. या कारणास्तव रिझर्व्ह बँकेला निर्देश जारी करावे लागले आहेत.
अशा प्रकारे पर्याय द्यावे लागतील
रिझव्र्ह बँकेने म्हटले – बँक असो की बिगर बँक संस्था, ग्राहक कार्ड नेटवर्कबाबतचा निर्णय ग्राहक घेत नाही, तर जारीकर्ता आणि कार्ड नेटवर्क यांच्या करारानुसार ठरवला जातो. या कारणास्तव, रिझर्व्ह बँकेने कार्ड जारीकर्ता आणि कार्ड नेटवर्क यांच्यातील कोणत्याही प्रकारच्या करारावर बंदी घातली आहे. रिझर्व्ह बँकेने निर्देशांमध्ये स्पष्टपणे म्हटले आहे – कार्ड जारी करणारे कार्ड नेटवर्कशी असा कोणताही करार करणार नाहीत, ज्यामुळे ग्राहकांना इतर कार्ड नेटवर्कच्या सेवांचा लाभ घेण्याच्या मार्गात कोणताही अडथळा निर्माण होईल.
जुन्या ग्राहकांनाही पर्याय मिळेल
रिझर्व्ह बँकेने पुढे म्हटले आहे – कार्ड जारीकर्ते कोणत्याही पात्र ग्राहकाला कार्ड खरेदी करताना त्याच्या पसंतीचे कार्ड नेटवर्क निवडण्याचा पर्याय देईल. जुन्या ग्राहकांबाबत रिझर्व्ह बँकेने म्हटले आहे की, कार्डच्या नूतनीकरणाच्या वेळी त्यांना नेटवर्क निवडण्याचा पर्याय दिला जाऊ शकतो.
हे वैशिष्ट्य RuPay कार्ड विशेष बनवते
कार्ड नेटवर्क सध्या, अमेरिकन एक्सप्रेस, डायनर्स क्लब, मास्टरकार्ड, व्हिसा आणि रुपे यांना भारतात मान्यता मिळाली आहे. रिझर्व्ह बँकेच्या या तरतुदीचा RuPay नेटवर्कला खूप फायदा होऊ शकतो. रुपे क्रेडिट कार्डला नुकतीच UPI पेमेंटची सुविधा मिळाली आहे. सध्या ही सुविधा फक्त रुपे कार्डवर उपलब्ध आहे. सरकारी सहाय्याच्या आधारावर, RuPay कार्डने मास्टरकार्ड आणि व्हिसा यांना संख्येत मागे टाकले आहे, परंतु मूल्याच्या बाबतीत, मास्टरकार्ड आणि व्हिसा अजूनही वर्चस्व गाजवत आहेत, कारण चांगल्या ऑफर असलेली बहुतेक क्रेडिट कार्डे फक्त या दोन नेटवर्कसह येतात. ताज्या बदलांमुळे ही परिस्थिती बदलणार आहे.
[ad_2]